Jak umarła Matka Bosko to 12 apostołow kciało jom z wielgim sacunkym pochowaj. To Św. Symon, Jakub, Jan Ewangelista, Filip i inni ucniowie złożyli ciało Maryi do trumny. Kozdy z nik przyniós tam jakiś ziele, abo kwiotek lilijke. Zakryli te trumne i już jom kcieli pochowaj, nale się łopamiyntali, ze nie dosed jesce jedyn ucyń, Świynty Tomas. A był to taki niedowiarek, tyn som, co nie uwierzył w zmartwykwstanie Chrystusa dopóki nie dotknył jego ran. Jka już przysed tyn Św. Tomas to pytoł uczniów, co by mu łotworzyli te trumne, bo by kcioł popatrzyć na zmarłom i dac te lilije. Łotworzyli te trumne, podnieśli wieko i dziwajom się, a tu nima ciała zmarłej Mariu Panny. Bo przeca jak wiymy, zgodnie z nasom wiarom krześcijańskom zaros po zakońcyniu zimskigo zycio ciało i dusa Matki Boskij została wziynto do nieba przez aniołów. Tymu łobchodzymy to świynto bogate 15 sierpnia, bo w tej trumnie zostały ino kwiaty i zioła, i dlatego tes się nazywo Matkom Boskom Zielnom. Jes ona patronkom ziemi i syćkiej roślinności. Ta tradycja z tymi lilijkami przetrwała do dzisiok, bo umrzykom dajemy na trumne wionzanke lilijków. Z tymi ziołami to jes tak, ze w Matke Boskom Zielnom niesymy se do kościoła i śwyncymy zioła takie, jakie u nos rosnom. Małym dzieciom i dziewcyntom robiemy takie małe wionecki ze ziółl i kwiotków a dorośli majom wiązanki i bukiety ze ziół. Dajemy tam boże drzewko, barwinek, miynte, macierzankę, dziurawiec, konicyne polnom i kłosy zbóż jakie momy i jak w łogródku jaki kwiotek rośnie to tez dodajymy. Tak to łobchodzymy 15 sierpnia to wielkie świynto. Jes to śwynto kościelne, stałe, to znacy nigdy się nie zmynio- jak jes 15 sierpnia – nie wceśni, nie późni.(Bo niektóre świynt asom zmienne). 15 sierpnia bywają tez dożynki. Ludzie dziynkujom Ponu Bogu za otrzymane plony, za syćko co urosło i za to w tym dniu do kościoła przynosom różne dary. Łodprawiono jes urocysto Msza Świynto a przy tej okazyji oddaje się szacunek Matce Boskij jako Matce Boga. Ło tym czeba dorze pamiyntaj, nie zabocyć to śwynto 15 sierpnia, a koo tego jesce jes czecio urocystoś bo w tym dniu łobchodzymy urocystoś Ludowego Wojska Polskigo. Ale ło tym to byk wom kciała łopowiedziec kiedy indzij, nie dzisiok. A na zakońcyni to jesce słowami Matki Boskij Zielnej: Ciebie na wieki wychwalaj bydymy, Królowo nieba Mario, w Twojej piece niechaj zostajemy ślicna bez zmazy lilijo. Wdzięcno Estero o Panienko Świeta, Tyś przez aniołow jes do nieba wzięta, Niepokalanie poczęta. Bóg wielki zapłoć za wysuchani!
Jadwiga Hutyra
#HawSiednijiSePogodomy
Projekt łączący tradycyjną góralską gwarę ze współczesnym językiem. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury EtnoPolska 2021.